Bu mövzu ilə niyə maraqlanmalıyam?

Keyfiyyətli və geniş hüquqi yardım xidməti  hüquqların effektli müdafiəsindən əlavə, onun üçün əhəmiyyətlidir ki, ictimaiyyətin hər bir qrupu  hüquqi sistemə özünün də mənsub olduğunu hiss etsin.

Rəyimiz

Mövcud maneələrin və qaynaqların qıtlığı şəraitində, etnik azlıq nümayəndələri ödənişsiz hüquqi xidmətindən kənarda qalırlar. Bu isə onların həssaslığını daha da artırır.

Nəyi bilməliyik?

2007-ci ildən,  Gürcüstanda ödənişsiz  hüquqi yardım xidməti  istənilən şəxsə istənilən hüquqi məsələdə məsləhəti, bəzi hallarda isə  hüquqi sənədlərin tərtibi və məhkəmədə nümayəndəliyi təklif edir.

Etnik azlıqlarla məskunlaşmış bölgələrdə vəziyyət necədir?

• Samtsxe-Cavaxetidə və Kvemo kartlidə Axaltsixe və Rustavidə bir neçə bələdiyyəyə tam hüquqi dəstək verən bürolar fəaliyyət göstərir;
• Bələdiyyələrdə məsləhətləşmə mərkəzləri də fəaliyyət göstərir, lakin, onların xidməti yalnız hüquqi məsləhət verməkdən ibarətdir;
• Əhəmiyyətlidir ki, məsləhətləşmə mərkəzləri Qardabanidə, Bolnisidə və  Tetritsğaroda yalnız 2023-cü ildə açılmışdır,  ona qədər isə əhalinin yaxında yerləşən ödənişsiz hüquqi xidmətə fiziki əlçatımlılığı məhdudlaşdırılmışdı;
• Paralel olaraq, Marneuli   Məsləhətləşmə Məkəzi  məsləhətçisi olmadığı üçün bir neçə aydır ki, fəaliyyət göstərə bilmir.

Qanunvericilik maneələri

Hüquqi dəstək almaq üçün xidmətə fiziki/ərazi yaxınlıq əhəmiyyətlidir, lakin bu kifayət deyildir.  Əgər məsləhət almaq hamı üçün əlçatandırsa, sənədləri hazırlamaq və məhkəmədə nümayəndəlik etməklə bağlı situasiya dəyişir. Məsələn:

• Mülki və inzibati işlərdə hüquqi sənədlərin tərtib edilməsi sosial statusla, daha konkret ödəmə qabiliyyətinin olmaması ilə   əlaqəlidir.  Nümayəndəlik isə əlavə olaraq – işin çətinliyi və əhəmiyyətilə bağlıdır;
• İstisnalar da mövcuddur. Həmin istisnalara görə nümayəndənin təyini bu hər iki ilkin şərti  təmin etməyi tələb etmir, lakin  bu istisnalar əhalinin real hüquqi ehtiyaclarına cavab vermir;
• Rustavi hüquqi yardım bürosu və Axalkalaki məsləhətləşmə mərkəzindən alınan məlumata əsasən, yerli əhalinin problemləri, əsasən, bank borclanmaları, boşanmalar və alimentin təyin edilmə məsələləri və torpaq qeydiyyatı ilə əlaqəlidir.   Bu işlərdə nümayəndəlik üçün  şəxs ödəmə qabiliyyətsiz ola bilər, işsə − əhəmiyyətli və mürəkkəb.

Qanunvericilik maneələrdən əlavə, Samtsxe-Cavaxeti və Kvemo kartli bölgələrində kifayət edilməz qaynaqlar və infrastruktur çağırışları gözə dəyir, misal üçün: həddindən artıq yüklənmiş bürolar,  vəkillərin kifayət etməyən miqdarı, nəqliyyat problemi. Sadalanan problemlər həm müxtəlif bələdiyyələrdən ezam edilən vəkillərin, habelə müxtəlif yerlərdən bürolara məsləhət almaq üçün müraciət edən əhalinin qarşısına çıxır.

Məqalə “Etnik azlıqlarla məskunlaşmış bölgələrdə informasiya və təhlilin əlçatımlığı yolu ilə ictimaidayanıqlığın artırılması” layihəsi çərçivəsində Müharibə və Sülhü İşıqlandırma İnstitutu (IWPR) tərəfindən verilmiş fondlarla, Bi rləşmiş Krallıq Hökumətinin maliyyə dəstəyilə tərcümə edilmişdir. Məqalədə verilmiş düşüncələr, əsas faktlar və nəticələr yalnız müəlliflərə məxsusdur və onlar IWPR və Birləşmiş Krallıq Hökumətinin baxışlarını əks etdirmir.