Ներածություն: Գործազրկությունը Վրաստանի ամենասուր խնդիրներից է։ Չնայած դրան, քաղաքացիները պետությունից չեն ստանում գործազրկության նպաստ, ինչը նրանց կառաջարկի նվազագույն սոցիալական երաշխիքներ, քանի դեռ չեն հայտնվել աղքատության շեմից ցածր:
Ինչու՞ պետք է ինձ մտահոգի այս թեման:
Անկայուն տնտեսության մեջ, որտեղ բանվորների շահերը հաճախ անտեսվում են, մեզանից յուրաքանչյուրը միշտ կանգնած է աշխատանքը կորցնելու վտանգի տակ:
Մեր մեկնաբանությունը.
- Սահմանադրության համաձայն՝ Վրաստանը սոցիալական պետություն է, և նա միացել է տնտեսական, սոցիալական և մշակութային իրավունքների միջազգային պայմանագրին։
- Ի վերջո, պետությունը պարտավոր է յուրաքանչյուր մարդու պաշտպանել սոցիալական ռիսկերից, հատկապես երբ նա մնում է գործազուրկ։
Ինչումն՞ է խնդիրը․
Պետությունը տարրական ապրուստի միջոց չի ապահովում գործազուրկներին, քանի դեռ նրանք չեն հայտնվել աղքատության շեմից ցածր, ինչը շատ դեպքերում ծայրահեղ աղքատության պատճառ է հանդիսանում։
Թվերով:
- Ողջ հասարակության 88%-ը խնայողություններ չունի, իսկ աշխատանքի կորստի դեպքում՝ կանգնած է սնանկ դառնալու վտանգի առաջ։
- 316200 մարդ գործազուրկ է, սա աշխատուժի մեկ հինգերորդն է։
- Բնակչության 18%-ը գտնվում է բացարձակ աղքատության շեմից ցածր:
- Գործազրկության և ծայրահեղ աղքատության պատճառով պետությունից կենսապահովման նպաստ է ստանում մինչև 175000 ընտանիք։
Ի՞նչ պետք է իմանանք.
Գործազրկության նպաստը պետության կողմից տրամադրվող միանվագ կամ պարբերական դրամական օգնությունն է գործազուրկ մնացած անձին:
- Գործազրկության նպաստները սովորաբար ավելին են, քան նվազագույն ապրուստի նպաստը, բայց ավելի քիչ, քան աշխատողը կստանար կատարած աշխատանքի դիմաց:
- Որպես կանոն, նման նպաստը տրվում է ժամանակավոր՝ մինչև նոր աշխատանք գտնելը ողջամիտ ժամկետով, և դրա նպատակն է թեթևացնել աշխատանքից զրկված քաղաքացու ֆինանսական դժվարությունները և հեշտացնել քաղաքացու աշխատանք փնտրելը։
Oրինակ:
Մեծ Բրիտանիայում բնակվող չափահաս աշխատունակ անձը, ով վերջին 2-3 տարիներին վճարում է որոշակի հարկատեսակներ, աշխատանքից զրկվելուց հետո պետությունից նպաստ է ստանում։
- 25 տարեկանից բարձր գործազուրկների համար նպաստը շաբաթական 77 ֆունտ է:
- Այս ընթացքում նա պետք է ակտիվորեն նոր աշխատանք փնտրի ավելի մանրամասն գործազրկության նպաստները տարբերվում են գործազրկության ապահովագրությունից:
- Գործազրկության նպաստ ստանալու պայմանները հիմնականում նույնն են, իսկ ֆինանսավորման աղբյուրը պետական բյուջեն է։
- Ապահովագրության դեպքում ֆինանսավորման մեջ ներգրավված են և՛ աշխատողը, և՛ գործատուն, իսկ պայմանները ենթակա են կողմերի համաձայնեցման։
Հեղինակավոր ուսումնասիրությունները հաստատում են որ,
- գործազրկության նպաստը/ապահովագրությունը նվազեցնում է աղքատության մակարդակը.
- դա դրական է ազդում գործազուրկների ֆիզիկական և հոգեբանական առողջության վրա։
Ինչի՞ ենք սպասում
- 2021 թվականին Վրաստանի կառավարությունը հայտարարեց Սոցիալական օրենսգրքի ընդունման մասին մինչև 2023 թվականը։
- Սոցիալական այլ խնդիրների հետ մեկտեղ նախագծով նախատեսվում է գործազրկության ապահովագրության ներդրում։
Հոդվածը պատրաստվել է Ֆրիդրիխ Էբերտի հիմնադրամի աջակցությամբ։ Արտահայտված տեսակետները կարող են չհամընկնել Ֆրիդրիխ Էբերտի հիմնադրամի տեսակետներին:
Հոդվածը թարգմանվել է «Համայնքների կայունության բարձրացում էթնիկ փոքրամասնությունների տարածքներում տեղեկատվության և վերլուծության հասանելիության միջոցով» ծրագրի շրջանակներում, որը ֆինանսավորվում է Պատերազմի և խաղաղության լուսաբանման ինստիտուտի (IWPR) կողմից՝ Միացյալ Թագավորության կառավարության ֆինանսական աջակցությամբ: Տեքստում արտահայտված կարծիքները, բացահայտումները և եզրակացությունները միայն հեղինակներինն են չեն արտահայտում IWPR-ի կամ Միացյալ Թագավորության կառավարության տեսակետները: