რა უნდა ვიცოდეთ? 

გაფიცვა, ანუ დასაქმებულების და მათი გაერთიანებების უფლება, სამუშაოს შესრულებაზე უარის თქმით აიძულონ დამსაქმებლები, დროულად მოაგვარონ მათი საჭიროებები, აღიარებულია შრომის საერთაშორისო ორგანიზაციის, გაეროს, ევროპის საბჭოს მიერ და დაცულია საერთაშორისო აქტებით. ესენია: 

• „ეკონომიკური, სოციალური და კულტურული უფლებების შესახებ“ გაეროს პაქტი; 
• „ევროპის სოციალური ქარტია“;
• შრომის საერთაშორისო ორგანიზაციის (ILO) სახელმძღვანელო პრინციპების დამდგენი რეზოლუციები;
• ILO-ს „გაერთიანების თავისუფლებისა და ორგანიზების უფლების დაცვის შესახებ“ კონვენცია;
• ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს (ECHR) გადაწყვეტილებები.

გაფიცვის უფლების უნივერსალური განმარტება არ არსებობს, თუმცა, ზემოთ ჩამოთვლილი საერთაშორისო აქტების და ორგანიზაციების მიდგომებიდან გამომდინარე, შეგვიძლია ვთქვათ, რომ კლასიკური გაფიცვა არის:

• დასაქმებულთა ჯგუფის მიერ
• შეთანხმებულად და ერთობლივად,
• დროებით,
• მშვიდობიანი გზით
• სამუშაოს ნაწილობრივ ან სრულად შეუსრულებლობა, 
• კოლექტიური, კანონიერი ინტერესების დაცვის მიზნით.

გაფიცვას შეიძლება, სხვა კანონიერი გაფიცვის მხარდაჭერის მიზანი ჰქონდეს. ასეთი გაფიცვა დაცულია ILO-ს, ევროპის საბჭოს სოციალური უფლებების ევროპული კომიტეტის (ECRC) და ECHR-ის მიერ და მას სოლიდარულ გაფიცვებს უწოდებენ. 

რა არის საყურადღებო?

გაფიცვის უფლება ყველა დასაქმებულის უფლებაა, თუმცა შეიძლება შეიზღუდოს მათთვის, ვინც სახელმწიფოს სახელით სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვან საქმეს ასრულებენ. 

სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი საქმეების სიას სახელმწიფოები თავად ადგენენ. 

მაგალითად, ასეთი შეიძლება იყოს:

• ჰოსპიტალური სექტორი 
• ელექტრომომარაგება
• წყალმომარაგება

საინტერესოა, რომ 

ILO-ს გაერთიანების თავისუფლების კომიტეტი აღიარებს და გაფიცვის ფორმად მიიჩნევს ისეთ პროტესტსაც, რომელიც მშვიდობიანი ხასიათისაა და არსებითად იგივე მიზანი აქვს, რაც კლასიკურ გაფიცვას. 

ასეთებია:

• სამუშაო ტემპის განზრახ შენელება (go-slow);
• მხოლოდ ხელშეკრულების პირობების შესრულება (working to rule);
• გაფიცვა გაერთიანების თანხმობის გარეშე, ინდივიდუალურად (wildcat strike);
• სამუშაო ადგილზე გამოცხადება, თუმცა უარი მუშაობაზე (tools-down).