რა უნდა ვიცოდეთ? 

ევროკავშირში 2017 წელს მიღებული „სოციალური უფლებების ევროპული სვეტი“ აყალიბებს პრინციპებს, რომლებიც აწესრიგებს უმუშევრობის დაზღვევას. უმუშევრობის დაზღვევის მახასიათებლები ეროვნული კანონმდებლობების დონეზე წყდება.

უმუშევრობის დაზღვევის მიზანია:

• უზრუნველყოს უმუშევრად დარჩენილი ადამიანი სტაბილური შემოსავლით სამსახურის დაკარგვის შემდეგ;
• მისცეს მას ახალი სამსახურის პოვნის მოტივაცია. 

უმუშევრობის დაზღვევა დაფუძნებულია კონტრიბუციის პრინციპზე.

რას ნიშნავს ეს?

• დასაქმებულს, დამსაქმებელთან ერთად, საკუთარი ხელფასიდან ყოველთვიურად შეაქვს თანხა სადაზღვევო ფონდში. დაზღვევის სქემაში შესაძლოა მონაწილეობდეს სახელმწიფოც; 
• უმუშევრობის დაზღვევის სარგებელი განისაზღვრება დასაქმებულის სამუშაო სტაჟის, ხელფასის, სადაზღვევო შენატანების ხანგრძლივობისა და რაოდენობების მიხედვით. 

უფრო დეტალურად:

უმუშევრობის დაზღვევა შეიძლება იყოს სავალდებულო და ნებაყოფლობითი. ევროკავშირის წევრი ქვეყნების უმრავლესობაში ის სავალდებულოა. 

• გერმანიაში დაზღვევა სავალდებულოა, დანიასა და ფინეთში - ნებაყოფლობითი. 

დაზღვევის სარგებლის მისაღებად აუცილებელი წინაპირობაა დასაქმებულის მიერ ფონდში გაკეთებული საშუალოდ ერთწლიანი შენატანი.

მიღებული ფინანსური სარგებლის ოდენობა განსხვავებულია. 

• ფინეთში დაზღვევის სარგებელი მანამდე არსებული ხელფასის 65%-ია;
•  ნიდერლანდებში - 75%;
• საბერძნეთში - 45%.

განსხვავებულია სარგებლის მიღების ხანგრძლივობაც. მინიმალურია უნგრეთში (90 დღე), ბელგიაში კი უვადოა. 

კიდევ რა უნდა გააკეთო უმუშევრობის დაზღვევის მისაღებად? 

• უნდა ეძებდე ახალ სამსახურს;
• სამსახურიდან იძულებით უნდა იყო გათავისუფლებული.

სამსახურის ნებაყოფლობით დატოვების შემთხვევაში, უმუშევრის დახმარება გამონაკლისის სახით გვხვდება, მაგალითად, დანიაში.

შეჯამება

უმუშევრობის დაზღვევის მიხედვით, ევროკავშირში გამოიყოფა ქვეყნების რამდენიმე ჯგუფი: 

• • ნორდიკულ ქვეყნებში სარგებლის ხანგრძლივობა და რაოდენობა ყველაზე მაღალია და თითქმის სრულად ფარავს ქვეყნის სამუშაო ძალას; 
  • კონტინენტური ევროპის ქვეყნებში სარგებლის ოდენობა და ხანგრძლივობა ნორდიკულზე ნაკლებია, თუმცა იცავს სამუშაო ძალის უდიდეს ნაწილს უმუშევრობის თანმდევი რისკებისგან

• სამხრეთ ევროპის ქვეყნებში დაზღვევის სარგებელი განსხვავდება ასაკისა და სტაჟის მიხედვით, ხოლო მიღების წინაპირობები მკაცრი და შეზღუდულია;

• ანგლო-საქსონურ ქვეყნებში სარგებელი შედარებით მცირეა და გამოიყენება უმუშევრობის შემწეობასთან ერთად;

• ცენტრალურ და აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნებში დაზღვევის სარგებელი მცირეა და მისით მოსახლეობის მცირე ნაწილი სარგებლობს, ისიც, განსაკუთრებით ხანგრძლივი უმუშევრობის დროს. ამ ქვეყნებში უმუშევართა დახმარების ძირითადი საშუალება სოციალური შემწეობაა.